Cyprus - grenzen

Een rivier of een bergketen kan een natuurlijke grens vormen tussen landen.

Een grens kan duiden op de boodschap "wij willen onze rijkdom niet met andere delen", resulterend in een streng (anti) immigratiebeleid, zoals we dat nu kennen in Europa en de Verenigde Staten.

Een grens is overschreden als iemand de vraag formuleert "willen en jullie in deze stad en in Nederland meer of minder Marokkanen?",  de daaropvolgende verontwaardiging en commotie heeft ook de Cypriotische en Turkse televisie en nieuwsmedia gehaald.

Ik bevind mij in Cyprus en er loopt een hele rare grens tussen het zuidelijk gedeelte, de Republiek Cyprus en het noordelijk gedeelte genaamd      Turkse Republiek Noord Cyprus     een natie alleen door Turkije erkend.

Voor mijn bezoek had ik nauwelijks benul van de geschiedenis van dit strategisch gelegen land, in handen van Venetië sinds 1489 die een dikke muur om de stad Nicosia construeerde in de vorm van een elf puntige ster om zich te beschermen tegen het Ottomaanse rijk, zonder succes, in 1571 viel Cyprus in handen van de Ottomanen voor de volgende 300 jaar. In 1878 verkocht Turkije het  eiland aan het Verenigd Koninkrijk. In 1955 begon een onafhankelijkheids-strijd met het doel een vereniging met Griekenland (beide landen hebben grote culturele verwantschap) Na een bloedige onrustige periode volgde onafhankelijkheid in 1960, echter zonder aansluiting met de Griekse staat. In 1974 bezette Turkije het noordelijke gedeelte van het eiland, met als gevolg een enorme wederzijds migratiegolf (honderdduizenden mensen)

Als ik het goed begrepen heb zijn er nu Britse, VN, Griekse, Turkse, naast Noord- en Zuid Cypriotische legereenheden gestationeerd op dit eiland. De dienstplicht voor mannen is 26 maanden (" Zuid" Cyprus)

Ook door de hoofdstad loopt de grens, "the Green line" , aan beide zijden daaromheen  een verpauperde zone, verval en een  wat ongemakkelijke sfeer met vele militaire checkpoints.   Sinds de laatste jaren wordt er met financiële steun van o.a. de VN, EU en USAID enorm geïnvesteerd in het leefbaar maken van de woningen & gebouwen in dit grensgebied.

Sinds 2003 zijn er grensposten, en is het mogelijk beide kanten te bezoeken. Zowel Zuid en Noord hebben een Museum of National Struggle: de Turkse versie is een museum van non informatie en propaganda. Het zuidelijke museum belicht eigenlijk alleen de periode 1955-59 (eerder genoemde strijd zich aan te sluiten bij Griekenland), waar men zelf aangaf (dus vóór Turkse bezetting) dat co-existentie met de bevolking van Turkse achtergrond erg moeilijk zou worden.

Over politiek praten is in beide delen over eieren lopen; uiterst gevoelig. Op 25 maart was er een gezamenlijke Grieks-Cypriotische feestdag: Greek Independence Day, ook weer te makend hebbend met de Ottomaanse bezetting in beide landen. Er vond een optocht plaats van schoolkinderen, hetgeen meer weg had van een militaire parade.
 
In het zuidelijke deel zijn er mensen te vinden die zeggen te streven naar een vereniging van beide delen, maar zover ik het begrijp is dat nog heel ver weg, al is de situatie al stukken vooruitgegaan met zeg 30 jaar terug, echter de noordelijke kant is overspoeld met bewoners van het Turkse vasteland wat de situatie niet makkelijker maakt. Wat betreft stadsnamen kan het verwarrend zijn, de naam  Nicosia wordt geloof ik niet meer gebruikt, het zuidelijke deel van de hoofdstad wordt nu Lefkosia  (Λευκωσία) genoemd, het noordelijk gedeelte Lefkoşa.

Persoonlijk moet ik heel weinig hebben van sterk nationalistisch gedachtegoed, al reizende steeds minder daar je ziet wat de gevolgen kunnen zij, neem het uiteenvallen van de voormalige  Joegoslavische federatie, welk een tragedie heeft zich daar ontvouwen ontstaan uit nationalisme . Het doet me daarom verdriet te leven in een land dat ooit gastvrij , liberaal en vooruitstrevend was, nu verworden tot een soort Oostenrijk met een  Jörg Haider  of België en zijn Filip Dewinter,  waar  we ooit zo om moesten "lachen". 

Ter afsluiting kan ik dit eiland aanbevelen als vakantiebestemming, het heeft voor een ieder wat wils, zon, zee, natuur, bergen en overdaad aan historisch en archeologische bezienswaardigheden, naast vele musea, veelal gratis te bezichtigen.  Een auto is dan wel heel erg handig.  In het toeristenkantoor legde een Engelsman de vraag voor waar hij een ezel kon kopen; hij wilde daarmee het eiland overtrekken. Direct en enthousiast bood ik mijn diensten aan, maar ik voldeed geloof ik niet aan de specificaties die hij aan het diertje stelde.

Als aanvulling op mijn verhaal enkele foto's in het mapje Cyprus.

Met vriendelijke groet en tot mijn volgende bericht, Paul