San Cristóbal de las Casas, en omgeving

Na 4 jaar terug in  San Cristóbal de Las Casas, waar ik voor het eerst naar spaanse school ging, Instituto Jovel om precies te zijn. Toen ik daar langsging  wisten de eigenaresse en mijn beide leraren nog precies wie ik was ondanks de korte tijd dat in deze school heb gestudeerd. Ook in mijn favoriete restaurant herkende ze me gelijk als “de smurfenmeneer” (el señor de los pitufos)

San Cristóbal de las Casas is zoals dat zo mooi heet een pittoresk stadje met gekleurde huizen, laagbouw, 1 a 2 verdiepingen hoog. Het is de hoofdstad van de deelstaat Chiapas, met ongeveer 150.000 inwoners gelegen op een hoogte van zo’n 2.000 meter, dus overdag is de temperatuur aangenaam, maar ’s nacht koelt het af rond het vriespunt. Verwarming is niet heel gangbaar, ik (op leeftijd) verblijf in een jeugdhostel van Hosteling  International.     .

Vergeleken met 2008 heeft hier een toeristenexplosie plaatsgevonden, het stikt van de hotels, restaurants, souvenirshops en dus ook toeristen. Markten zijn druk en kleurrijk.  Het lijkt wel of er  hier bijna net zoveel kerken  zijn als inwoners, de één nog fraaier, authentieker, strakker, gereserveerder of juist uitbundiger, dan de ander. Door de week worden ze druk bezocht, maar zondags zitten ze vol. Het spaanse koninkrijk en het vaticaan hebben hun sporen, hier, maar in de hele regio, duidelijk  achtergelaten. Toch heeft een deel van de bevolking een deel van hun identiteit behouden; naast spaans worden hier inheemse talen gesproken waaronder Tzotzil, en kerken zijn beïnvloed door oorspronkelijke inheemse religiën. 

Dit laatste wordt vooral duidelijk in (berg) dorpen hier in de omgeving, waarvan ik er 2 heb bezocht, met de zelfde uitmuntende gids, César (van het reisburo Alex y Raul  (52)(967) 678 37 41 of 678 91 41, elke dag tussen 8.45 -9.30 touristen opwachtend bij het kruis op het plein voor de kathedraal)

Eerste was het dorpje, of misschien beter gemeenschap San Juan Chamula. Allereerst liet hij het kerkhof van het dorp zien, een sober veldje met kleine kruizen (waarvan de kleur de leeftijd duidt) en dennentakken. De kerk (24/7: 365 dagen 24 uur per dag open), centraal en onmisbaar kleurrijk (foto: de witte met blauwe en groene verf), mag met toestemming bezocht worden. Het interieur is een grote ruimte met meerdere brede kleurrijke linten over de breedte gespannen. Er zijn geen bankjes, de vloer is bezaaid met dennennaalden, overal branden verschillende kleuren kaarsjes met bepaalde getallensymboliek. In de kerk worden bepaalde rites uitgevoerd, waaronder het slachten van kippen.  Langs de muren zijn een veelheid afbeeldingen van santo/as (heiligen) opgesteld.   Mannen dragen kleding afhankelijk van hun functie in de samenleving (O.a kledij van ruwe witte  of zwarte wol). Vrouwen verschijnen in rokken van ruwe zwarte wol met kleurrijke tunieken en vesten. Polygamie is normaal in deze samenleving. Indien men zich niet houdt aan de regels van het geloof en de regels van de gemeenschap wordt men uitgestoten.

Van dit alles heb ik geen foto’s, in de kerk is het –VERBODEN-- te fotograferen, verder willen mensen –NIET-- gefotografeerd worden; men is bang dat “de ziel” wordt weggenomen (ik weet dat in Guatemala om dit soort situaties westerse toeristen zijn gelyncht).   Ik heb me wel schuldig gemaakt aan het stelen van enkele (3: zie foto's) foto’s van internet, aangaande het interieur van de kerk.

Criminaliteit is extreem laag, de gemeenschap heeft een eigen rechtssysteem, voor een misgrijp als verkrachting heb ik begrepen dat iemand eerst halfdood wordt geknuppeld, vervolgens wordt overgoten met benzine,…. de rest laat zich raden. De federale (Mexicaanse) overheid mengt zich hier niet in. (Deze tragische gebeurtenissen vinden ook plaats in Guatemala; je leest er daarover in de krant)

Het tweede dorp wat we hebben aangedaan is de gemeenschap van San Lorenzo Zinacantán. Slechts een paar kilometer verwijderd van eerder genoemd dorp kent veel overeenkomsten maar tevens grote verschillen. Kerk is van een soberder karakter, mensen zijn wat opener, monogame gemeenschap, andere klederdracht: aan de kleding kan je zien uit welk dorp men komt. Het dorp floreert van het verbouwen en exporteren van bloemen.

Nu weer terug naar San Cristóbal de Las Casas, waar ik op  20 november een optocht mocht aanschouwen ter ere van el  aniversario de la revolución Mexicana, 4 jaar geleden zag ik dit in Palenque maar had toen geen flauw benul waarom die optocht plaatsvond.  

Enkele foto’s in het mapje San Cristóbal de Las Casas.

Ik zit nog steeds in San Cristóbal de Las Casas, het is al een aantal dagen mijn bedoeling om naar Guatemala te gaan, maar ik durf niet ivm huidige sociale politieke situatie aldaar, dus ik weet even niet hoe het verder moet.

Met hartelijke groet,

Paul