Thessaloniki (Ελληνική Δημοκρατία)

Zoektocht naar beschaving (en ik was in de buurt) bracht mij naar Θεσσαλονίκη ofwel  Thessaloniki, gesticht rond 315 BC door  koning Cassander, die de stad vernoemde naar zijn vrouw Thessalonikè, een halfzuster van Alexander de Grote.

Was ik net begonnen met het cyrillisch alfabet, hebben de grieken weer wat anders bedacht, als jongetje was ik te dom voor het gymnasium, maar als je maar genoeg wordt geconfronteerd met wiskunde herken je al snel aardig wat Griekse letters.

Thessaloniki met ongeveer 1 miljoen inwoners is de tweede stad van Griekenland. Ik heb zelden zo'n volgebouwde stad gezien, om die reden van zichzelf niet mooi. Een groot gedeelte van de stad werd verwoest door een grote brand in 1917.  Griekenland is in crisis, en dat zie je: leegstand, armoede, mensen die op straat wonen, bedelaars, hele slechte straatmuzikanten. Internationale treinen rijden niet meer, en ook de binnenlandse dienstregeling is drastisch gereduceerd.   Minimum loon is ongeveer € 400,00, maar  DUUR, als ik in de supermarkt loop ontwikkel je medelijden voor de Griekse burger. Van jongeren onder de 28 is 60% werkeloos, het gemiddeld werkeloosheidspercentage wordt geschat rond de 30 %. BTW tarieven zijn respectievelijk 23 en 13 %. Enkele Grieken vertelden mij dat ze ontzettend dankbaar waren met de  zachte winter, daar dit veel geld bespaarde; stookolie is erg duur. Verder klaagde men over de invoering van steeds weer nieuwe belastingmaatregelen de afgelopen jaren (lijkend op welke in Nederland heel normaal zijn). Wegens de crisis is het toeristenkantoor "definitief" gesloten, elders wordt gestaakt. Het viel me verder op dat ze er hier soms wel hele vreemde openingstijden op nahouden (sommige winkels en musea gaan om 3 of eerder uur dicht (banken 14.00, postkantoor 14.30). Ondanks dit alles schijnt de gemiddelde Griek de EU niet  de rug te willen toekeren. De informele economie is sterk groeiende. Er zijn wel veel infrastructurele projecten gaande, waaronder de aanleg van een metrosysteem; hard  nodig gezien de verkeerschaos en luchtvervuiling.

In Thesseloniki rijdt de goedkoopste Hop on Hop of bus rond die ik ooit ben tegengekomen (€ 2,==). Veel tijd heb ik doorgebracht in musea;  het Archaeological  museum of Thessaloniki, het museum of Byzantine Culture en de White Tower waren goed voor 2 dagen, in de  eerste 2 musea loopt meer personeel rond dan bezoekers, ondanks dat ze zeer goed verzorgd en gedocumenteerd zijn. Evenals in Skopje is hier een Museum for the Macedonian Struggle, met een hele andere uitleg dan haar zustermuseum in Skopje , en na alle informatie die de afgelopen 10 dagen tot mij gekomen is blijf ik met heel veel  ogenschijnlijk erg simpele vragen zitten: wat is het grondgebied van Macedonië, wat is een Macedoniër, wat is Grieks territorium en wat is een Griek, wat is precies het Byzantijnse tijdperk, om er enkele te noemen. Her en der verspreid zijn nog grote stukken stadsmuren te zien, en natuurlijk heel veel (orthodoxe) kerken. Gister was het hier carnaval, rond een uur of 6 's avonds liep een kwart van Thessaloniki stomdronken door de stad; mij hadden ze ook verleid tot het drinken van één of ander thuis gefabriceerd sterk brouwsel, toen ik naar het alcoholpercentage vroeg was het antwoord  ongeveer 80%. Verder begreep ik dat de laatste jaren de kerkgang sterk is toegenomen in Griekenland, hetgeen in lijn is met de de  relatie tussen rijkdom en   spirituele  armoede en vice versa. In grote delen van Azië en Latijns Amerika, waar 50% of meer van de bevolking op of onder de armoedegrens leeft is 99% religieus.

Het Jewisch Museum of Thessaloniki, geeft bondig de geschiedenis weer van de (voormalig) Joodse gemeenschap van de stad, waaronder de de deportaties en afslachting  gedurende de WO-II van 50.000 Joodse mensen. In het museum wordt een documentaire getoond (40 minuten) van een studie "Obedience" van Stanley Milgram uit 1962. De thematische vraag is hoe het mogelijk is dat de Holocaust heeft kunnen plaatsvinden, waarbij de schuldigen veelal het verweer hadden slechts "orders op te volgen". Voor meer over dit onderwerp raad ik aan de link in vorige zin te raadplegen, en korte Youtube versie van het onderzoek The Milgram Experiment (9 minuten) te bekijken, letterlijk en figuurlijk schokkend.

Ik sloot mijn bezoek af met een kort bezoek op Turks grondgebied; het geboortehuis van Mustafa Kemal Atatürk, gezien als de grondlegger van de moderne Turkse staat, bevindt zich in het Turkse Consulaat in Thessaloniki. Daar ik te weinig weet van dit land en haar geschiedenis was het een uiterst leerzaam bezoek.

Enkele foto's in het mapje Thessaloniki (Ελληνική Δημοκρατία).